Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư mạo hiểm nước ngoài, với một hệ sinh thái khởi nghiệp năng động và đầy triển vọng. Tuy nhiên, mặc dù có nhiều cơ hội đáng kể, các startup tại Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút và huy động vốn đầu tư từ các nhà đầu tư nước ngoài. Những rào cản này không chỉ xuất phát từ các yếu tố nội tại như kinh nghiệm, mô hình kinh doanh và tiềm năng tăng trưởng, mà còn từ những phức tạp về văn hóa, kỹ thuật và pháp lý trong môi trường đầu tư tại Việt Nam.
Thách Thức Cấu Trúc Trong Đầu Tư Vốn Mạo Hiểm Nước Ngoài
Các nhà đầu tư nước ngoài thường không ưu tiên đầu tư trực tiếp vào các startup tại Việt Nam. Thay vào đó, họ yêu cầu các startup phải trải qua quá trình tái cấu trúc doanh nghiệp, thành lập công ty mẹ tại các khu vực pháp lý nước ngoài, như Singapore, trước khi nhận đầu tư. Quá trình này diễn ra như sau:
-
Thiết Lập Công Ty Mẹ Ở Nước Ngoài: Ở một số giai đoạn, các cổ đông của startup Việt Nam phải thành lập một thực thể nước ngoài để có thể tiếp cận nguồn vốn đầu tư. Các vấn đề pháp lý có thể phát sinh trong quá trình này. Ví dụ, tại Singapore, yêu cầu bắt buộc là phải có ít nhất một giám đốc Singapore trong hội đồng quản trị khi đăng ký công ty. Các startup Việt Nam thường dựa vào các công ty dịch vụ kế toán để chỉ định giám đốc đại diện, người này thường không sở hữu cổ phần trong công ty.
-
Mua Lại Doanh Nghiệp Việt Nam: Sau khi thành lập công ty offshore, công ty này sẽ tiến hành mua lại toàn bộ cổ phần của doanh nghiệp Việt Nam, trở thành công ty mẹ của nó. Quá trình tái cấu trúc này cho phép công ty offshore nhận vốn đầu tư và chuyển tiền về Việt Nam. Tuy nhiên, để chuyển tiền hợp pháp, công ty offshore phải đăng ký đầu tư tại Việt Nam theo quy định đầu tư địa phương. Đặc biệt, mục đích chính của việc thành lập công ty nước ngoài không phải để mở rộng hoạt động kinh doanh ra nước ngoài, mà để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đầu tư qua các quỹ đầu tư mạo hiểm.
Thách Thức Phát Sinh Từ Việc Tái Cấu Trúc Doanh Nghiệp
Yêu cầu tái cấu trúc quyền sở hữu doanh nghiệp đặt ra một số khó khăn cho các startup tại Việt Nam:
-
Chi Phí Tăng Cao: Quá trình này phát sinh thêm chi phí, bao gồm phí tư vấn, chi phí thành lập và chi phí duy trì một thực thể pháp lý nước ngoài.
-
Sự Không Chắc Chắn Pháp Lý Và Quy Định: Các startup Việt Nam có thể gặp phải những khó khăn liên quan đến quản lý đầu tư, chuyển tiền và các yêu cầu tuân thủ khác, tạo ra sự không rõ ràng về pháp lý. Do đó, các startup Việt Nam và nhà sáng lập của họ thường làm việc trong một môi trường pháp lý chưa quen thuộc, khiến họ gặp bất lợi.
Sự Phổ Biến Của Thực Tiễn Này Ở Các Thị Trường Mới Nổi
Mặc dù gặp phải những rào cản này, hầu hết các startup tại Việt Nam vẫn tuân thủ yêu cầu tái cấu trúc của các nhà đầu tư, vì phần lớn vốn đầu tư của họ đến từ các nguồn nước ngoài. Thực tiễn này không phải chỉ riêng Việt Nam, mà còn phổ biến ở các thị trường mới nổi khác như Indonesia, Malaysia, Philippines và Trung Quốc.
Giải quyết các thách thức này đòi hỏi phải có những cải cách liên tục trong khuôn khổ pháp lý và đầu tư của Việt Nam, nhằm tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các startup. Bằng cách đơn giản hóa các quy định và nâng cao niềm tin của nhà đầu tư, Việt Nam có thể củng cố vị thế của mình như một trung tâm khởi nghiệp cạnh tranh trong khu vực.
Truy Cập Báo Cáo Toàn Diện – Báo Cáo Chính Sách Đầu Tư Khởi Nghiệp Việt Nam 2024 – Những Kiến Thức Quan Trọng
