Trong thập kỷ qua, bức tranh đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao tại Việt Nam đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ, gắn liền với sự phát triển của một hệ sinh thái khởi nghiệp năng động và hội nhập.
Sự phát triển của startup công nghệ cao
Hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam đã trải qua ba giai đoạn phát triển rõ nét: giai đoạn khởi động (2013–2016), giai đoạn hội nhập quốc tế (2017–2020), và giai đoạn thu hút đầu tư (2021 đến nay). Nhà nước đóng vai trò then chốt trong quá trình này thông qua các chương trình như Đề án 844 và hệ thống hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển các doanh nghiệp dựa trên tài sản trí tuệ.
Các startup công nghệ cao hiện đã mở rộng hoạt động tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ tiên tiến gồm công nghệ tài chính (fintech), công nghệ giáo dục (edtech), công nghệ y tế, trí tuệ nhân tạo (AI), phân tích dữ liệu lớn, công nghệ nông nghiệp và phần mềm dưới dạng dịch vụ (SaaS).
Điểm sáng đầu tư theo ngành
Trong số các lĩnh vực thu hút vốn đầu tư mạnh mẽ, fintech vẫn giữ vai trò dẫn đầu, tiêu biểu là thương vụ đầu tư 100 triệu USD vào ví điện tử MoMo năm 2019. Các nền tảng ví điện tử, cho vay trực tuyến và ứng dụng blockchain chiếm ưu thế trong lĩnh vực này.
Công nghệ y tế ghi nhận mức tăng trưởng đột phá trong năm 2023, trở thành lĩnh vực nhận được vốn đầu tư cao nhất với 160 triệu USD chỉ trong 9 tháng đầu năm. Bên cạnh đó, Edtech và thương mại điện tử tiếp tục thu hút đầu tư ổn định nhờ vào lực lượng dân số trẻ và am hiểu công nghệ.
Một số lĩnh vực mới nổi khác như công nghệ xanh cũng đang tạo dấu ấn, tiêu biểu như Vulcan Augmetics (chế tạo công nghệ in 3D) và Green Desert (hệ thống chuyển đổi rác thải thành năng lượng), thể hiện rõ nét tác động xã hội tích cực từ khởi nghiệp công nghệ cao.
Bức tranh quỹ đầu tư mạo hiểm
Bất chấp những biến động của kinh tế toàn cầu và tâm lý thận trong của nhà đầu tư, Việt Nam vẫn ghi nhận tổng giá trị các thương vụ đầu tư mạo hiểm đạt 527 triệu USD trong năm 2023. Dù số lượng thương vụ nhỏ giảm mạnh, các thương vụ quy mô trung bình (từ 10 đến 50 triệu USD) vẫn giữ được sự ổn định, cho thấy hệ sinh thái đang bước vào giai đoạn trưởng thành với nhiều startup tiềm năng sớm đạt ngưỡng kỳ lân.
Theo thống kê năm 2023, có 208 quỹ đầu tư đang hoạt động tại Việt Nam, cùng với 84 vườn ươm và 35 chương trình tăng tốc khởi nghiệp. Các tổ chức công – tư đều tham gia, với sự quan tâm ngày càng lớn từ nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt từ Singapore và Hàn Quốc.
Chiến lược hỗ trợ từ chính phủ
Các mô hình đầu tư công và đồng đầu tư đang được nghiên cứu nhằm thúc đẩy nguồn vốn cho các giai đoạn đầu, đồng thời có kế hoạch thí điểm chương trình mua sắm công cho các sản phẩm và dịch vụ đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, các trường đại học cũng đang tích hợp hoạt động đào tạo khởi nghiệp và ươm tạo vào chương trình đào tạo chính quy.
Thách thức còn tồn tại
Dù hệ sinh thái đang phát triển tích cực, một số thách thức vẫn tồn tại như môi trường pháp lý cần tiếp tục hoàn thiện, nguồn nhân lực công nghệ cao còn hạn chế, và chưa ghi nhận startup kỳ lân mới kể từ năm 2021. Tuy nhiên, với chiến lược hội nhập quốc tế mạnh mẽ thông qua các hiệp định thương mại, chương trình trao đổi nhân tài và ngoại giao khởi nghiệp, Việt Nam đang đi đúng hướng để tăng cường vị thế trong khu vực và từng bước mở rộng ảnh hưởng toàn cầu.
Với việc tiếp tục khai thác sức mạnh từ công nghệ và đổi mới sáng tạo, các lĩnh vực công nghệ cao của Việt Nam được kỳ vọng sẽ không chỉ dẫn đầu khu vực mà còn đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Yêu Cầu Báo Cáo Toàn Diện & Tham Gia Mạng Lưới
Quan tâm đến Báo Cáo Hệ Sinh Thái Khởi Nghiệp Việt Nam 2024? Hãy tham gia mạng lưới của chúng tôi bằng cách yêu cầu:
Nhận báo cáo toàn diện để có cái nhìn sâu sắc.
Được liệt kê trong báo cáo 2025 và giới thiệu tác động của bạn.
Cộng tác trong việc xây dựng báo cáo tiếp theo với những đóng góp từ các chuyên gia.
Tài trợ cho sự phát triển của báo cáo và nhận sự giới thiệu độc quyền.
Đăng ký trên website chính thức của NSSC để cập nhật thông tin mới nhất về hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
