Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, áp lực lên ngành nông nghiệp ngày càng gia tăng, nhiều startup Việt Nam đã và đang tiên phong đưa ra các giải pháp công nghệ cao, bền vững. Nhiều startup tiêu biểu từng tham gia Cuộc thi tìm kiếm tài năng khởi nghiệp sáng tạo Quốc gia TECHFEST Việt Nam – sân chơi khởi nghiệp sáng tạo quốc gia – và từng bước vươn mình trở thành đại diện tiêu biểu trong lĩnh vực nông nghiệp thông minh và bền vững. Trên hành trình đó, nhiều startup đã và đang tạo nên những dấu ấn đáng chú ý trong từng lĩnh vực cụ thể của ngành nông nghiệp.
Từ giải pháp đến tác động thực tiễn
Enfarm, giành vị trí Á quân tại TECHFEST Việt Nam 2024, là một trong những đại diện tiêu biểu cho xu hướng nông nghiệp số. Nền tảng công nghệ của Enfarm hỗ trợ người nông dân ghi nhật ký điện tử, giám sát quá trình canh tác và kết nối đầu ra. Sau cuộc thi, Enfarm đã hợp tác với Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm Nghiệp Tây Nguyên (WASI) để nghiên cứu và kiểm nghiệm các giải pháp công nghệ trong thực tế, đồng thời tham gia các sự kiện quốc tế như Agri-food Tech World Championship 2024 tại Singapore nhằm ghi nhận tiềm năng thương mại hóa và khả năng sẵn sàng mở rộng thị trường quốc tế. Hiện Enfarm đang trong quá trình gọi vốn vòng tiếp theo để nâng cấp nền tảng và tích hợp AI phân tích dữ liệu nông nghiệp.
BUYO, giành ngôi vị Quán quân tại TECHFEST Việt Nam 2023, mang đến một giải pháp đột phá trong lĩnh vực vật liệu sinh học, với sản phẩm bao bì phân hủy sinh học từ bã mía và nguyên liệu hữu cơ. Sau cuộc thi, BUYO không chỉ mở rộng quy mô sản xuất với xưởng thử nghiệm tại khu công nghiệp phía Nam, mà còn tích cực kết nối và hợp tác với nhiều đối tác chiến lược. Doanh nghiệp đã trở thành đại diện đầu tiên từ Đông Nam Á tham gia chương trình 100+ Accelerator toàn cầu, phối hợp cùng các tập đoàn đa quốc gia như AB InBev, Unilever và Coca-Cola để ứng dụng sản phẩm trong chuỗi cung ứng bền vững. Đồng thời, BUYO cũng nhận được đầu tư từ Aldebaran Capital (Singapore), tham gia các sự kiện quốc tế như SXSW Pitch 2024 và được hỗ trợ phát triển bởi Antler – quỹ đầu tư mạo hiểm toàn cầu. Những hợp tác này không chỉ mở rộng mạng lưới đối tác mà còn thúc đẩy tiến trình thương mại hóa sản phẩm ở quy mô toàn cầu.
AIRX CARBON, đạt giải Nhì tại Cuộc thi TECHFEST Việt Nam 2023, nổi bật với mô hình tái chế phế phẩm nông nghiệp (trấu, dừa) thành pallet đóng gói thân thiện môi trường. Đây là một mô hình điển hình theo hướng kinh tế tuần hoàn, có khả năng ứng dụng thực tiễn cao tại các vùng sản xuất truyền thống, đồng thời mở ra tiềm năng xuất khẩu lớn với giá trị gia tăng. AIRX CARBON đã nhận được tài trợ 350.000 USD từ Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G), đồng thời được hỗ trợ kỹ thuật từ tổ chức quốc tế Action on Poverty để mở rộng sản phẩm ra thị trường xuất khẩu.
PVA PRO, được vinh danh trong Top 10 TECHFEST Việt Nam 2022, mang đến sản phẩm vật liệu polyme thân thiện môi trường, có khả năng hòa tan trong nước, phù hợp với ứng dụng trong nông nghiệp như bao gói hạt giống và thuốc bảo vệ thực vật. Doanh nghiệp đã thiết lập chuỗi cung ứng nguyên vật liệu nội địa, hoàn thiện nhà máy thử nghiệm và đang thử nghiệm thương mại hóa sản phẩm tại một số hợp tác xã tại miền Trung. PVA PRO cũng đang tiếp cận các chương trình tài trợ công nghệ xanh để mở rộng dây chuyền sản xuất quy mô nhỏ.
NanoNeem, nằm trong Top 10 Cuộc thi TECHFEST Việt Nam 2021, là startup ứng dụng công nghệ nano trong phát triển chế phẩm bảo vệ thực vật từ thảo mộc, hướng tới một nền nông nghiệp an toàn và bền vững. Sau TECHFEST, NanoNeem đã đăng ký bảo hộ sáng chế, đồng thời tiến hành thử nghiệm hiệu quả sản phẩm tại các vùng trồng rau trọng điểm. Startup hiện đang kết nối với các kênh phân phối nông nghiệp hữu cơ để từng bước thương mại hóa sản phẩm trên diện rộng.
Quan sát quá trình phát triển thực tế của các startup tiêu biểu trên cho thấy năng lực phát triển của startup không chỉ nằm ở công nghệ, mà còn ở tư duy bền vững, khả năng kết nối thị trường và mở rộng quy mô. TECHFEST không chỉ là nơi startup được vinh danh, mà là nền tảng để thử nghiệm, khẳng định năng lực và sẵn sàng hội nhập quốc tế.
Trong tương lai, các giải pháp nông nghiệp công nghệ cao không chỉ góp phần giải quyết những thách thức môi trường – xã hội mà còn đóng vai trò chiến lược trong việc nâng cao chất lượng nông sản và vị thế nông nghiệp Việt Nam trên thị trường toàn cầu.
Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G) được hình thành năm 2017 trên cơ sở sáng kiến của Chính phủ Đan Mạch, tiền thân là Diễn đàn Tăng trưởng xanh toàn cầu (3GF). Đến nay, diễn đàn P4G có 12 quốc gia thành viên, bao gồm: Đan Mạch, Chile, Mexico, Việt Nam, Hàn Quốc, Ethiopia, Kenya, Colombia, Hà Lan, Bangladesh, Indonesia và Nam Phi cùng với sự tham gia của hơn 90 quốc gia, các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp. Trong năm nay, Việt Nam là một trong 7 thành viên sáng lập, là đối tác chính thức của P4G và sẽ đăng cai Hội nghị thượng đỉnh P4G lần thứ tư vào năm 2025.
P4G được coi là diễn đàn hàng đầu thế giới về thúc đẩy hợp tác đối tác công – tư, kết nối các chính phủ, doanh nghiệp và tổ chức chính trị – xã hội để cùng đưa ra các giải pháp mang tính đột phá về tăng trưởng xanh, góp phần thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững 2030 (SDGs). Hỗ trợ của P4G cho các nước đối tác chủ yếu thông qua hình thức đối tác công – tư, cung cấp hỗ trợ tài chính, kỹ thuật cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ triển khai các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu. Trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh P4G 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) chủ trì tổ chức Diễn đàn đối thoại chính sách: Khuyến khích đầu tư, kinh doanh, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Chương trình do Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia điều phối nội dung, quy tụ các chuyên gia hàng đầu, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và quỹ đầu tư trong và ngoài nước cùng chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất giải pháp thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững và tìm kiếm cơ hội hợp tác. Diễn đàn dự kiến diễn ra từ 9:00 – 11:15, ngày 16/4/2025 tại phòng 339, Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội. Nội dung chính của diễn đàn sẽ tập trung vào các chủ đề: Hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý và cơ chế chính sách hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo xanh; Tham khảo kinh nghiệm quốc tế và những mô hình thành công có thể áp dụng hiệu quả tại Việt Nam; Định hướng tương lai, nhấn mạnh vào các xu hướng, cơ hội cũng như chiến lược để nâng cao tính cạnh tranh của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong bối cảnh chuyển đổi xanh toàn cầu |