Những bài học từ các thất bại thương hiệu lớn
Một trong những thất bại thương hiệu nổi tiếng nhất là sự cố “New Coke” của Coca-Cola vào năm 1985. Khi đó, Pepsi đang gia tăng thị phần nhờ hương vị ngọt hơn, khiến Coca-Cola quyết định cải tiến công thức để thu hút khách hàng. Tuy nhiên, chiến lược này đã phản tác dụng. Khách hàng có sự gắn kết cảm xúc mạnh mẽ với công thức cũ, và khi bị thay thế, họ đã phản đối dữ dội, thậm chí tổ chức các chiến dịch kêu gọi đưa sản phẩm cũ trở lại. Chỉ trong vài tháng, Coca-Cola buộc phải tái phát hành công thức cũ dưới cái tên “Coca-Cola Classic”, rút ra bài học rằng lòng trung thành thương hiệu không chỉ đến từ hương vị mà còn từ sự kết nối cảm xúc với khách hàng.
Tương tự, Gap đã gặp phải một thảm họa thương hiệu vào năm 2010 khi cố gắng làm mới logo. Thiết kế mới hoàn toàn khác biệt với logo hộp xanh mang tính biểu tượng mà khách hàng đã quen thuộc suốt nhiều thập kỷ. Ngay lập tức, phản ứng dữ dội nổ ra trên mạng xã hội, với hàng loạt lời chỉ trích rằng logo mới trông đơn điệu và không cần thiết. Chỉ sau sáu ngày, Gap buộc phải quay lại thiết kế cũ, thừa nhận rằng sự thay đổi đột ngột đã làm mất lòng khách hàng trung thành thay vì thu hút nhóm khách hàng mới. Bài học rút ra là tính nhất quán thương hiệu vô cùng quan trọng – dù thay đổi là cần thiết, nhưng nếu không có kế hoạch rõ ràng, nó có thể làm suy yếu lòng tin của khách hàng thay vì củng cố nó.
Một ví dụ khác là nỗ lực tái định vị thương hiệu thất bại của RadioShack vào năm 2009, khi công ty đổi tên thành “The Shack” với mong muốn thu hút khách hàng trẻ tuổi và rũ bỏ hình ảnh lỗi thời. Tuy nhiên, quyết định này lại khiến khách hàng hoang mang, vì họ vẫn gắn RadioShack với các linh kiện điện tử thay vì công nghệ di động. Thay vì làm mới thương hiệu, sự thay đổi này lại khiến doanh nghiệp mất phương hướng và cuối cùng phải tuyên bố phá sản. Trường hợp này cho thấy việc thay đổi thương hiệu cần phải gắn liền với chiến lược kinh doanh tổng thể, thay vì chỉ là một nỗ lực thay đổi bề ngoài để thu hút khách hàng mới.
Làm sao để xây dựng thương hiệu thành công?
Những ví dụ trên cho thấy điều gì có thể sai lầm, nhưng tin tốt là startup có thể tránh được những sai sót này bằng cách tiếp cận bài bản trong việc xây dựng thương hiệu.
1. Xác định giá trị cốt lõi của thương hiệu
Khách hàng ngày nay mong muốn thương hiệu không chỉ bán sản phẩm mà còn đại diện cho một giá trị nào đó. Đó có thể là đổi mới sáng tạo, bền vững hay lấy khách hàng làm trung tâm. Một thương hiệu có mục đích rõ ràng sẽ dễ dàng kết nối với khách hàng hơn. Startup cần đặt ra câu hỏi: Chúng ta đang giải quyết vấn đề gì? Khách hàng nên nghĩ gì khi nhắc đến thương hiệu của chúng ta? Trả lời được những câu hỏi này sẽ giúp đặt nền móng vững chắc cho toàn bộ chiến lược thương hiệu.
2. Hiểu rõ khách hàng mục tiêu
Một thương hiệu không kết nối được với khách hàng sẽ khó có thể phát triển, dù cho thiết kế có đẹp đến đâu. Việc nghiên cứu thị trường, thu thập phản hồi khách hàng và phân tích đối thủ cạnh tranh sẽ giúp xác định điều mà khách hàng thực sự quan tâm. Điều này không chỉ giúp tinh chỉnh thông điệp mà còn đảm bảo chiến lược thương hiệu chạm đúng đối tượng khách hàng.
3. Duy trì sự nhất quán trong thương hiệu
Một thương hiệu mạnh phải tạo được sự nhất quán trên mọi nền tảng – từ website, mạng xã hội đến bao bì sản phẩm. Điều này có nghĩa là logo, màu sắc, phông chữ và thông điệp cần được giữ đồng nhất, giúp khách hàng dễ dàng nhận diện thương hiệu ở bất cứ đâu. Những thương hiệu thành công không chỉ quảng bá sản phẩm mà còn tạo ra trải nghiệm liền mạch, củng cố bản sắc của mình ở mọi điểm chạm với khách hàng.
Hỗ trợ chiến lược thương hiệu cho startup
Với các startup muốn thâm nhập thị trường hiệu quả, đầu tư vào chiến lược thương hiệu không chỉ là một lựa chọn mà là một nhu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, để xây dựng một thương hiệu bền vững, không chỉ cần lý thuyết mà còn phải có sự thực thi chuyên nghiệp.
Tại Trung tâm Hỗ trợ Khởi nghiệp Quốc gia (NSSC), chúng tôi tin rằng mỗi startup đều có một câu chuyện độc đáo để kể, và cách truyền tải câu chuyện đó chính là chìa khóa để xây dựng thương hiệu mạnh. Thay vì cung cấp giải pháp rập khuôn, chúng tôi làm việc chặt chẽ với từng startup để khám phá bản sắc thương hiệu, xác định định vị và phát triển chiến lược phù hợp với mục tiêu kinh doanh. Vai trò của chúng tôi không chỉ là tư vấn mà còn là đồng hành và hỗ trợ, giúp startup điều hướng những thách thức thương hiệu và đảm bảo thông điệp của họ thực sự kết nối với khách hàng.
Nếu startup của bạn đang ở giai đoạn phát triển quan trọng và cần tinh chỉnh xây dựng thương hiệu cùng chiến lược thâm nhập thị trường, chúng tôi sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Một thương hiệu vững chắc không chỉ giúp bạn nổi bật trên thị trường mà còn tạo ra ảnh hưởng lâu dài. Hãy cùng nhau khám phá những cơ hội để đưa thương hiệu của bạn lên một tầm cao mới.
